آيا با وجود داشتن بيمارى آسم مى توان غواصى كرد؟
به طور كلى، آسم يك اختلال شش است كه ماهيچه اطراف برونش ها ( لوله هاى تنفسى ) گرايش بيش از حد به منقبض شدن دارند و موجب تنگ شدن برونش ها و يا برونكوپنومونى مى شود. در نتيجه اين موجب افزايش مقاومت در نفس كشيدن مى شود كه به شكل خس خس سينه، سفتى قفسه سينه، سرفه و يا تنگى نفس بروز مى كند.
در بيماران مبتلا به آسم برونكوپنومونى مى تواند با قرار گرفتن در معرض آلرژن ها، بخارهاى سمى، هواى سرد، فعاليت كردن و يا عفونت دستگاه تنفسى مانند سرماخوردگى، تشديد شود. افراد مبتلا به آسم ممكن است به دليل اينكه در معرض تعدادى از اين فاكتورها قرار گيرند دچار آسم شوند. ولى اكثر مواقع قرار گرفتن در معرض يكى و يا چند تا از اين فاكتورها مقاومت تنفسى به ميزان قابل توجهى افزايش مي یابد كه اين باريك شدن برونش ها مى تواند همراه با تجمع موكوس درون راه هاى هوايى باشد. به دليل ريسك هاى احتمالى و جدى، انتخاب ورزش غواصى اسكوبا كه معمولا هم در مكان هاى دور افتاده و دور از مراكز درمانى انجام مى شوند، شايد چندان تصميم درستى نباشد.
در درجه اول دو موضوع مهم وجود دارد:
١ .در حين غواصى اسكوبا غواص ممكن است كاهش در ظرفيت تنفس را تجربه كند كه دليل آن مى تواند از اثرات غوطه ورى و يا احساس افزايش مقاومت در تنفس به دليل افزايش چگالى گاز تنفسى در عمق باشد. در عمق ١٠ مترى زير آب ، حداكثر ظرفيت تنفسى يك غواص نرمال تنها ٧٠ ِ درصد ميزان آن در سطح است. در عمق٣٠ مترى زير آب، كاهش تقريباً ٥٠ درصد است. به عنوان مثال، اگر ظرفيت تنفسى غواص به دليل داشتن آسم كاهش يافته باشد ديگر براى جبران افزايش نياز به تنفس به دليل فعاليت زير آب ذخيره كافى وجود نخواهد داشت.
٢ .هم باريك شدن برونش ها و هم افزايش توليد موكوس مى تواند از بازدم و خروج راحت هوا هنگام صعود جلوگيرى كند و زمينه را براى دچار شدن غواص به پولمونارى باروتراما ( pulmonary barotrama ) فراهم كند كه مى تواند منجر به pnemothorax , pneumo-mediastinum ,و يا آمبولى هوا ( arterial gas embolism ) شود.
به اين دلايل، پزشكانى كه در زمينه داروهاى غواصى هم آموزش ديده اند معمولا توصيه مى كنند كه افرادى كه مبتلا به آسم هستند هيچ گاه نبايد غواصى كنند. البته بنا به تحقيقاتى كه در سال ١٩٩٥ توسط ( Undersea and Hyperbaric Society UHMS ) انجام شده است نظريه اى متعادل تر نيز وجود دارد. اساساً در تحقيقات UHMS به اين نتيجه رسيدند كه ريسك غواصى تا حدودى قابل پذيرش خواهد بود اگر كه غواص داراى سابقه آسم، عملكرد ريوى نرمالى را در حين استراحت و همچنين در حين انجام فعاليت شديد داشته باشد. همچنين به اين نتيجه رسيدند كه درجه صلاحیت پزشك براى ارزيابى فرد براى غواصى افزايش مى يابد اگر كه پزشك معالج دانش و تجربه لازم در مورد محيط غواصى و خطرات آن را داشته باشد. البته اين نكته را بايد در نظر داشت كه شدت آسم نيز مى تواند تغيير كند. علائم آن مى تواند بعد از يك سرماخوردگى و يا در فصولى خاص ( مثلا به دليل افزايش ميزان گرده افشانى در هوا )، از ٤ تا ٦ هفته بدتر شود. بنابراين حتى ِ اگر فرد مبتلا به آسم معيارهايى كه در بالا ذكر شد را هم داشته باشد، غواصى همچنان براى او توصيه نمى شود مگر اينكه فرد غواص هيچ گونه از علائم تنفسى را قبل از دايو نداشته باشد.
منبع : وب سایت DAN
تهیه شده در : دریافت مجله غواصان پارسی جلد سوم