افراد بسیاری عادت دارند پس از غواصی و شنا همین طور حمام کردن و یا در شرایط عادی تمام جرم گوش خود را پاک کنند.اما آیا می دانستید جرم گوش چیز مفیدی است؟پزشکان باستان از جرم گوش به عنوان نوعی مرهم تسکین دهنده برای زخم ها استفاده می کرده اند.برخی دیگر هم از جرم گوش به عنوان یک وسیله تشخیص استفاده می کرده اند.جالب است بدانید امروزه پزشکان جرم گوش را از طبیعی‌ترین صابون ها می دانند که سلول های مرده پوست و مواد باقیمانده دیگر را از مسیر شنوایی انسان خارج می کند.اما ویژگی های تقریبا جادویی جرم گوش موجب نمی شود تا افراد از اشیا مختلف برای خارج کردن آن استفاده نکنند
اما اگر به تمیز کردن داخل گوش خود چه به صورت آرام یا روش های دیگر فکر می کنید،حتی استفاده از گوش پاک کن های رایج نیز صرف نظر از این که چه میزان بی ضرر به نظر می رسد، توصیه نمی شود.اگرچه گلوله های پنبه ای گوش پاک کن ها بافت نسبتا نرمی دارند، اما پوست داخل کانال گوش بسیار ظریف و حساس است و به راحتی خراشیده و تحریک می شود. آسیب پوست داخل گوش می تواند بسیار دردناک باشد و همچنین امکان شکل گیری عفونت نیز وجود دارد. همچنین، ممکن است به پرده گوش خود نیز آسیب برسانید که مشکلات شنوایی را در پی دارد. با آسیب دیدن پرده گوش گاهی اوقات تنها گزینه انجام عمل جراحی است.
چه کسانی مستعد تجمع جرم گوش هستند؟
-میزان تولید جرم در گوش غواصان به علت انسداد و انقباض پرده گوش و فشار آب درغواصی زیاد است.
-فعالیت های روزانه همچون حرکت فک و جویدن وقورت دادن باعث میشود جرم گوش تولید شود.
-افرادی که کانال گوش شان تنگ و یا انحنای کانال گوش شان بیشتر از حد معمول است.
-کسانی که کانال گوش شان موی زیادی دارد.
-افرادی که عادت دارند گوش شان را تمیز کرده و یا دستکاری کنند.
جرم گوش همانند چوب، وقتی در معرض رطوبت قرار می گیرد پف کرده و کانال را بیشتر از قبل می بندد. بیمار هیچ گاه نباید گوش خودش را تمیز کند، یا نباید با گوش پاک کن یا هر وسیله ی دیگری جرم را خارج کند.
سه روش برای تمیز کردن مجرای گوش وجود دارد.
۱- ساده‌ترین راه این است که در زیر دید مستقیم از طریق اسپکولوم گوش، مواد توسط یک قاشقک سرومن یا ترشحات گوش برداشته شوند. قاشقک سرومن باید در بالای واکس یا موم متراکم داخل گوش جای داده شود؛ بیرون کشیدن دقیق قاشقک که در واکس فرو رفته‌است، باعث جابجائی واکس خواهد شد. چون سطح پوشاننده درون گوش فوق‌العاده حساس است، بنابراین باید در چنین دستکاری‌هایی دقت کامل به عمل آید تا از ایجاد درد و خونریزی جلوگیری شود.
۲- روش دوم تمیز کردن مجرای گوش، شستشو دادن آن است. برای این کار از آب ولرم که حرارتی همانند حرارت بدن دارد استفاده میشود، زیرا در صورتی که آب از حرارت دیگری برخوردار باشد، باعث تحریک گوش داخلی و ایجاد حالت سرگیجه میشود.اگر موم یا سرومنی که قرار است خارج شود کاملاً متراکم باشد و بویژه اگر حالت خشک و سفت داشته باشد، ممکن است عمل شستشو موفقیت آمیز نباشد، مگر اینکه بیمار به مدت ۴–۳ روز قبل از شستشو، روزی چندبار چند قطره روغن معدنی و یا قطره گلیسیرین فنیکه در گوش خود چکانیده باشد. این روغن باعث نرم شدگی سرومن میشود و بیرون آوردن آن توسط عمل شستشو را آسان می‌سازد. فراورده‌های مختلفی که سبب نرم شدن واکس گوش می‌شوند، در دسترس هستند. اغلب این فراورده‌ها بی ضرر هستند، اما روشن شده‌است که برخی از آنها سبب ایجاد یک پاسخ التهابی موضعی میشود.
۳- سومین روش برای تمیز کردن مجرای گوش، استفاده از یک لوله مکش کوچک و زاویه دار برای بیرون کشیدن چرک و سایر مواد مایع از مجرای گوش است. این روش بویژه هنگامی کارساز است که چرک از طریق یک پرده پاره شده بیرون آمده و علاوه بر مجرای گوش، گوش میانی را نیز پر کرده باشد. سپس فرد معاینه کننده می‌تواند با به پیش بردن دقیق لوله مکش، مجرای گوش و در نهایت فضای گوش میانی را از چرک پاک کند تا گوش قابل معاینه شود.
در حال حاضر استفاده از دستگاه مکش (suction) رایج شده‌است اما گاه ترشحات سفت و به پایه خود محکم چسبیده‌اند. در این موارد مخصوصاً اگر بدون نرم‌کننده‌هایی مثل گلیسیرین فنیکه بلافاصله اقدام به مکش شود، باعث خونریزی زیر موضع و تشکیل هماتوم یا توده خونی میشود؛ بنابراین حتماً در واکس‌های سفت، از مواد نرم‌کننده مثل گلیسیرین فنیکه یا آب اکسیژنه باید استفاده نمود.
منبع مجله پزشکی نبض ما